BN
Khi được làm bà, tôi mới thấy mình yêu các cháu như thế nào. Và cũng mong muốn những đứa cháu của mình nên Người, nhân hậu, hiếu nghĩa và thành đạt.
Tôi hay vào hiệu sách tìm mua sách, chủ yếu là truyện tranh cho các cháu. Khi cháu chưa đầy năm thì tìm sách có các hình con vật, bông hoa, …Khi cháu biết nói tôi lựa những cuốn sách hay và hợp với các lứa tuổi của các cháu như sách có các chữ cái, chữ số, hình vuông, hình tròn, màu vàng, màu xanh...và các truyện kể đơn giản cho trẻ.
Tôi có đứa cháu gái mới 20 tháng tuổi, nói rất sõi và đã biết đủ thứ hiện đang sống ở Úc. Bố mẹ cháu cũng có ý thức tìm đọc các loại sách hướng dẫn cha mẹ trẻ nuôi dưỡng con, định hướng nhận thức của cháu bé. Những quyển sách truyện tranh các cháu chọn cho con là các chủ đề về thiên nhiên, có các con vật như gấu, hổ, thỏ, kanguru, chuột, lợn, các các loại hoa, cỏ, cây, các em bé, các nhân vật trong truyện cổ tích… Những con vật chơi với nhau rất thân thiện, kết thúc là các bạn nắm tay nhau nhảy múa. Sách cho trẻ xuất bản ở Úc chọn lựa những hình ảnh đẹp, nhân ái, những con vật, kể cả ác thú, đều là bạn của nhau, chơi với nhau thân thiết, trong những khu rừng đầy hoa, quả, mật ong. Các bậc cha mẹ ở đây, khi cho bé xem thường nói với bé: “ Bạn Lợn, bạn Hổ, bạn sư tử, bạn thỏ…đang múa hát vui quá”.
Tôi có đứa cháu gái mới 20 tháng tuổi, nói rất sõi và đã biết đủ thứ hiện đang sống ở Úc. Bố mẹ cháu cũng có ý thức tìm đọc các loại sách hướng dẫn cha mẹ trẻ nuôi dưỡng con, định hướng nhận thức của cháu bé. Những quyển sách truyện tranh các cháu chọn cho con là các chủ đề về thiên nhiên, có các con vật như gấu, hổ, thỏ, kanguru, chuột, lợn, các các loại hoa, cỏ, cây, các em bé, các nhân vật trong truyện cổ tích… Những con vật chơi với nhau rất thân thiện, kết thúc là các bạn nắm tay nhau nhảy múa. Sách cho trẻ xuất bản ở Úc chọn lựa những hình ảnh đẹp, nhân ái, những con vật, kể cả ác thú, đều là bạn của nhau, chơi với nhau thân thiết, trong những khu rừng đầy hoa, quả, mật ong. Các bậc cha mẹ ở đây, khi cho bé xem thường nói với bé: “ Bạn Lợn, bạn Hổ, bạn sư tử, bạn thỏ…đang múa hát vui quá”.
Cháu tôi được bố mẹ mua cho rất nhiều sách tranh kể chuyện đơn giản. Cháu xem sách tranh thích lắm. Khi hướng dẫn cho bé xem sách, tôi và các con tôi giảng giải cho bé theo ngôn ngữ của bé chứ không bê nguyên xi những câu chữ ghi trong sách tranh ra kể, bởi bé đã biết đọc đâu.
Biết cháu rất thích sách , bà giúp việc có đưa tới cho cháu tôi mấy cuốn truyện tranh Việt Nam do nhà xb Kim Đồng ấn hành. Bố cháu đọc và nói, sách này không hợp với cháu.
Tôi có đọc mấy cuốn truyện tranh như cuốn Nàng tiên cua, Sự tích con khỉ, Chàng học trò có chí, Chàng Ngốc và gã bợm. Xem xong tôi thấy, không thể đọc nguyên si cho cháu bé được. Tôi không phê phán gì về nội dung các cuốn sách, vì nội dung của nó- thuộc loại văn chương truyền miệng, truyện cổ tích, ai là người Việt Nam đều biết. Nhưng nếu nó nằm trong một cuốn truyện viết cho người lớn và trẻ lớn thích đọc và hiểu biết thì lại là chuyện khác. Nhưng đây là truyện tranh của nhà Xuất bản sách cho trẻ em làm, là những ấn phẩm các bậc cha mẹ hay mua cho trẻ tuổi ấu nhi xem, hoặc tuổi nhi đồng đọc, vì thế người làm sách phải lựa chọn ngôn ngữ phù hợp với trẻ nhỏ. Nếu viết theo ngôn từ cho người lớn xem, bố mẹ mua về không biết chọn lọc, đọc nguyên xi cho con nghe thì thật nguy hiểm. Chẳng hạn truyện Nàng Tiên cua, có đoạn: “…Tìm mãi không thấy nàng đâu, lão tức giận châm lửa đốt hết vườn tược, nhà cửa. Bất chợt sấm chớp nổi lên, mưa ào ào trút xuống. Một tiếng sét nổ vang giáng trúng tên nhà giàu khiến lão chết không kịp ngáp…”( Nhà xb Kim Đồng, chịu trách nhiệm xuất bản Phạm Quang Vinh, chịu trách nhiệm bản thảo Nguyễn Huy Thắng, biên tập Trần Hà, trình bày Bich Hồng- tháng 2/2009, tr 30). Hay truyện Chàng học trò có chí, có đoạn
“ …Thì ra khi bị người chồng ném cuốc vào người, nàng chỉ ngất lịm đi. Người chồng tưởng vợ đã chết thì sợ mang tội giết người nên vội đem chôn cất..”(trang 18, sách đã dẫn, như trên)…
Quyển sách truyện cổ tích nào cũng nói đến cái thiện, cái ác, cái thiện thắng cái ác. Nếu trẻ đã có nhận thức, và người lớn biết chọn lọc sách cho trẻ theo lứa tuổi thì điều ấy khỏi phải bàn. Nhưng, đa số, các ông, bà, bố, mẹ cứ thấy tên Truyện cổ tích thì mua cho con cháu đọc, nhiều khi còn nhấn mạnh những từ viết về cái ác để bé lo sợ mà tránh sau này. Nhưng thật ra, những điều kinh khủng xảy ra ở trong sách đối với người lớn thì không sao, nhưng điều ấy lại làm cho tâm hồn trẻ sẽ run rẩy và sợ hãi, có khi để lại dấu ấn rất đậm sau này, có thể bé sẽ ghét cái ác, mà cũng có thể coi cái ác là “bình thường”(như hình ảnh chơi Gemes sau này). Nếu là nhà tâm lý học, nhà giáo dục học và những bậc cha mẹ cẩn thận, e rằng họ rất lo nếu những từ ngữ, hình ảnh trong sách in cho trẻ sẽ xâm nhập vào trí nhớ và tâm thức của đứa trẻ, để rồi sẽ có những diễn biến trái chiều với những gì người lớn mong đợi.
Tôi có đọc mấy cuốn truyện tranh như cuốn Nàng tiên cua, Sự tích con khỉ, Chàng học trò có chí, Chàng Ngốc và gã bợm. Xem xong tôi thấy, không thể đọc nguyên si cho cháu bé được. Tôi không phê phán gì về nội dung các cuốn sách, vì nội dung của nó- thuộc loại văn chương truyền miệng, truyện cổ tích, ai là người Việt Nam đều biết. Nhưng nếu nó nằm trong một cuốn truyện viết cho người lớn và trẻ lớn thích đọc và hiểu biết thì lại là chuyện khác. Nhưng đây là truyện tranh của nhà Xuất bản sách cho trẻ em làm, là những ấn phẩm các bậc cha mẹ hay mua cho trẻ tuổi ấu nhi xem, hoặc tuổi nhi đồng đọc, vì thế người làm sách phải lựa chọn ngôn ngữ phù hợp với trẻ nhỏ. Nếu viết theo ngôn từ cho người lớn xem, bố mẹ mua về không biết chọn lọc, đọc nguyên xi cho con nghe thì thật nguy hiểm. Chẳng hạn truyện Nàng Tiên cua, có đoạn: “…Tìm mãi không thấy nàng đâu, lão tức giận châm lửa đốt hết vườn tược, nhà cửa. Bất chợt sấm chớp nổi lên, mưa ào ào trút xuống. Một tiếng sét nổ vang giáng trúng tên nhà giàu khiến lão chết không kịp ngáp…”( Nhà xb Kim Đồng, chịu trách nhiệm xuất bản Phạm Quang Vinh, chịu trách nhiệm bản thảo Nguyễn Huy Thắng, biên tập Trần Hà, trình bày Bich Hồng- tháng 2/2009, tr 30). Hay truyện Chàng học trò có chí, có đoạn
“ …Thì ra khi bị người chồng ném cuốc vào người, nàng chỉ ngất lịm đi. Người chồng tưởng vợ đã chết thì sợ mang tội giết người nên vội đem chôn cất..”(trang 18, sách đã dẫn, như trên)…
Quyển sách truyện cổ tích nào cũng nói đến cái thiện, cái ác, cái thiện thắng cái ác. Nếu trẻ đã có nhận thức, và người lớn biết chọn lọc sách cho trẻ theo lứa tuổi thì điều ấy khỏi phải bàn. Nhưng, đa số, các ông, bà, bố, mẹ cứ thấy tên Truyện cổ tích thì mua cho con cháu đọc, nhiều khi còn nhấn mạnh những từ viết về cái ác để bé lo sợ mà tránh sau này. Nhưng thật ra, những điều kinh khủng xảy ra ở trong sách đối với người lớn thì không sao, nhưng điều ấy lại làm cho tâm hồn trẻ sẽ run rẩy và sợ hãi, có khi để lại dấu ấn rất đậm sau này, có thể bé sẽ ghét cái ác, mà cũng có thể coi cái ác là “bình thường”(như hình ảnh chơi Gemes sau này). Nếu là nhà tâm lý học, nhà giáo dục học và những bậc cha mẹ cẩn thận, e rằng họ rất lo nếu những từ ngữ, hình ảnh trong sách in cho trẻ sẽ xâm nhập vào trí nhớ và tâm thức của đứa trẻ, để rồi sẽ có những diễn biến trái chiều với những gì người lớn mong đợi.
Các nhà khoa học đã nghiên cứu và thấy rõ, trẻ 6 tuổi, não bộ của đã phát triển gần như người trưởng thành. Vì thế, mọi điều định hướng cho trẻ phải làm từ rất sớm để trẻ có được tư duy đúng đắn và một tâm hồn trong sáng, mang đậm nhân tính. Vì vậy các bậc cha mẹ, ông bà, người lớn thường xuyên tiếp xúc với trẻ rất cần sự thận trọng, chọn lọc những gì cần được đưa vào đầu cho trẻ, nhất là tìm sách đọc cho trẻ. Thiếu cẩn trọng sẽ có hậu quả xấu sau này, có thể là một thế hệ , thậm chí nhiều thế hệ mất dần đi Nhân tính, Cái Ác hiện hành nhiều khiến cho Cái Thiện khó thắng thế.
Thật đáng sợ khi xem các tin tức của báo chí đưa tin hàng ngày, ở thế giới, và ở Việt Nam, những cảnh giết người man rợ xuất hiện như thời dã man, nguyên thuỷ.
Phải chăng nền giáo dục của chúng ta đã ít chăm lo việc nuôi dưỡng nhân tính cho thế hệ trẻ qua văn hoá đọc, qua những tấm gương tốt của người lớn, nhất là qua tấm gương tốt của các bậc ông bà, cha mẹ, anh chị em…. Hình ảnh cha mẹ yêu thương, tôn trọng nhau, không đánh mắng nhau trước mặt con, con cháu hiếu nghĩa chăm lo đến cha mẹ…là những yếu tố cần thiết để giáo dục nhân tính cho trẻ.
Các cha mẹ trẻ quá ngày nay đã lạm dụng phương tiện thông tin đại chúng, cho con xem tivi quá nhiều, không có sự chọn lọc sách truyện, sách tranh, sách giáo khoa, các đồ dùng, các đồ chơi, chương trình tivi…cho con. Cái gì làm cho trẻ, dùng cho trẻ phải được thống nhất, có hệ thống liên hoàn. Tivi có giờ riêng phát để cho các bậc cha mẹ cho con xem, không quá 20 phút cho trẻ dưới 3 tuổi, cha mẹ phải cương quyết thực hiện. Việc tạo dựng, nuôi dạy Nhân tính cho con từ cái nhỏ, như chia cho bạn quà, nhường cho bạn đồ chơi, vuốt ve các vật nuôi như chó, mèo con, không đá nó hoặc đánh nó…Những việc nho nhỏ nhưng lại giúp cho bé có tình yêu thương. Việc giáo dục con trẻ cần được một cơ quan giáo dục hướng dẫn cụ thể, dễ hiểu, dễ thực hiện để các bậc cha mẹ và những người có trách nhiệm giáo dục con trẻ có phương pháp giáo dục trẻ có hiệu quả.
Hiện tượng “ Cha mẹ sinh con, trời sinh tính” là có thật, bởi khí chất của mỗi đứa trẻ được sinh ra rất khác nhau, thậm chí có dị biệt. Cho nên các bậc cha mẹ và những nhà giáo dục phải biết phát hiện tính cách của trẻ để từ đó có cách uốn nắn, định hướng cho trẻ phát triển thành một công dân có ích, có trí tuệ, ý chí, nghị lực vượt khó và nhất là biết chia sẻ với đồng loại những hiểm nguy, những niềm vui và nỗi buồn trong cuộc sống, để trẻ lớn lên thực sự là Người, có lòng nhân ái, bao dung - Có Nhân tính - bớt đi phần Con ( thú) còn sót lại đã khiến xã hội Loài Người lo ngại. ./.
.
Thật đáng sợ khi xem các tin tức của báo chí đưa tin hàng ngày, ở thế giới, và ở Việt Nam, những cảnh giết người man rợ xuất hiện như thời dã man, nguyên thuỷ.
Phải chăng nền giáo dục của chúng ta đã ít chăm lo việc nuôi dưỡng nhân tính cho thế hệ trẻ qua văn hoá đọc, qua những tấm gương tốt của người lớn, nhất là qua tấm gương tốt của các bậc ông bà, cha mẹ, anh chị em…. Hình ảnh cha mẹ yêu thương, tôn trọng nhau, không đánh mắng nhau trước mặt con, con cháu hiếu nghĩa chăm lo đến cha mẹ…là những yếu tố cần thiết để giáo dục nhân tính cho trẻ.
Các cha mẹ trẻ quá ngày nay đã lạm dụng phương tiện thông tin đại chúng, cho con xem tivi quá nhiều, không có sự chọn lọc sách truyện, sách tranh, sách giáo khoa, các đồ dùng, các đồ chơi, chương trình tivi…cho con. Cái gì làm cho trẻ, dùng cho trẻ phải được thống nhất, có hệ thống liên hoàn. Tivi có giờ riêng phát để cho các bậc cha mẹ cho con xem, không quá 20 phút cho trẻ dưới 3 tuổi, cha mẹ phải cương quyết thực hiện. Việc tạo dựng, nuôi dạy Nhân tính cho con từ cái nhỏ, như chia cho bạn quà, nhường cho bạn đồ chơi, vuốt ve các vật nuôi như chó, mèo con, không đá nó hoặc đánh nó…Những việc nho nhỏ nhưng lại giúp cho bé có tình yêu thương. Việc giáo dục con trẻ cần được một cơ quan giáo dục hướng dẫn cụ thể, dễ hiểu, dễ thực hiện để các bậc cha mẹ và những người có trách nhiệm giáo dục con trẻ có phương pháp giáo dục trẻ có hiệu quả.
Hiện tượng “ Cha mẹ sinh con, trời sinh tính” là có thật, bởi khí chất của mỗi đứa trẻ được sinh ra rất khác nhau, thậm chí có dị biệt. Cho nên các bậc cha mẹ và những nhà giáo dục phải biết phát hiện tính cách của trẻ để từ đó có cách uốn nắn, định hướng cho trẻ phát triển thành một công dân có ích, có trí tuệ, ý chí, nghị lực vượt khó và nhất là biết chia sẻ với đồng loại những hiểm nguy, những niềm vui và nỗi buồn trong cuộc sống, để trẻ lớn lên thực sự là Người, có lòng nhân ái, bao dung - Có Nhân tính - bớt đi phần Con ( thú) còn sót lại đã khiến xã hội Loài Người lo ngại. ./.
.
